Około 7 km na południowy zachód od Młynar /Mühlhausen,ponad 20 km na wschod od Elbląga / Elbing
i 7 km,w tym samym kierunku,od Pomorskiej Wsi / Pomehrendorf / Bierutowo (1945-1954) znajduje się
wieś Warszewo.
Wieś jest stara.Pierwsza wzmianka o niej odnotowana została w 1336 roku [prawa dla niej wystawione
przez Krzyżaków we wsi Zastawno / Schönberg].
Judendorf /Warszewo zostało wymienione w dokumentach dotyczących zniesienia pańszczyzny w Kreis Preußisch Holland / powiat pasłęcki 10 VII 1719 r.
28 V 1874 roku Judendorf zostaje przylączona do Amtsbezirk Sumpf / starostwo Sąpy.
Sumpf / Sąpy.
Natomiast 5 VI 1905 roku wieś zostaje podporządkowana Stadtbezirk Mühlhausen / okręg miejski Młynar.
Przynależy do dwóch parafii: rzymskokatolickiej i ewangielickiej.
Pierwsza z nich znajduje się w Młynarach / Mühlhausen przy kościele Niepokalanego Poczęcia
Najświętszej Maryi Panny [ budowany w latach 1856-57 ] a druga znajdowała się w Zastawnie / Schönberg [obecny kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1866 r.].
Kościół w Zastawnie z 1866 r.
Urząd Stanu Cywilnego dla Judendorf znajdował się w Nowych Monasterzyskach [Standesamt Neu Münsterberg].
Pomnik w Neu Münsterberg /Nowe Monasterzysko.
Mieszkańców nigdy nie było wielu we wiosce,średnio ok.200 osób,i tak:
-1820 r.-145 osób,1885 r.-252 osób,1905 r.-210 osób,1910 r.-226 osób,1933 r.-206 osób i 1939 r.-176.
A jak było z Żydami?Niestety nie dotarłem do informacji o mieszkańcach Judendorf pochodzenie Mojżeszowego ale w Kreis Preußisch Holland / powiecie pasłęckim miało się tak:
-1890 r.-246 Żydów na 41 407 mieszkańców,1925 r.-104 na 38 069 mieszkańców,1933 r.-83 Żydów
na 37 107 mieszkańców i 1939 rok-na 37 447 mieszkańców mieszkało ... 8 Żydów.
Ciekawostką są wybory do Reichstagu,które odbyły się 5 III 1933 roku,w powiecie pasłęckim:
-głosowało 20 029 osób,prawidłowo oddanych głosów było 86%,
-na NSDAP [Hitler] oddano ... 13 104 głosy,na SPD [socjaldemokracja]-2339 głosy i na KPD [komuniści] głosów dano 754.
Niemieccy narodowi socjaliści zaczęli wprowadzać nowe porządki przy aprobacji większości Niemców.
10 III 1936 roku miejscowość Judendorf otrzymuje od nazistów nową nazwę "Hermann Walde".
Obowiązuje ona do maja 1945 roku gdy nowe władze i nowi mieszkańcy nazywają wioskę "Warszewo".Ciekawe ilu obecnych mieszkańców Warszewa zna starą nazwę wsi,tłumaczoną na
Żydowska Wieś?
Warszewo/Judendorf.Kamień pamiątkowy wojny 1914-18.
Pisano:
5 VIII 2017 r.
Tekst : Azja70.
Foto z internetu [archiv.],foto kolor:Piotr Glapiński,2013 r.
Pomoce:
-http://www.verwaltungsgeschichte.de
- Wikipedia
-http://jezykotw.webd.pl
-http://wiki-de.genealogy.net
-"Słownik polskich nazw miejscowości w byłych Prusach Wschodnich i na obszarze byłego Wolnego Miasta Gdańska
według stanu z 1941 roku."- Władysław Chojnacki,Wydaw.Instyt.Zachodniego,Poznań 1946 r.
