piątek, 9 sierpnia 2019



Sztandar.

O hali nr.20 na terenie późniejszego "ZAMECH-u" i "Sprawie Elbląskiej" z lipca 1949 roku pewnie większość Elblążan słyszała bądź czytała [polecam:"Pożar i szpiedzy"-Grażyna Wosińska,wyd.2013 r. oraz "Elbląskie okruchy XX wieku" i rozdział zatytułowany:"Ogień w hali,strach w oczach",Tomek Gliniecki,wyd.2013 r.].    
Spalona w nocy z 16/17 VII 1949 r. hala nr.20.

                                                                                                                                                                   Pewien jednak jestem,że wielu mieszkańców naszego miasta nie słyszała o hali nr.12,                        z którą  jest związana taka oto historia [z "Rocznik Elbląski.nr.1,1961" w "Stan i odbudowa zabytków Elbląga w latach 1945-1969"-W.Sierzputowski]:
- ' Do najbardziej niespodziewanych odkryć należy zaliczyć odnalezienie w 1945 r. zamurowanego w hali nr.12 ówczesnej stoczni-obecnie Zakładów Mechanicznych im.K.Świerczewskiego-sztandaru z monogramem i herbem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.Sztandar ten o wymiarach 69 x 79 cm. malowany na jedwabiu,osadzony na długim dobrze zachowanym drzewcu ozdobionym grotem z herbem Elbląga-jest zagadką,która zapewne zaciekawi szereg naukowców.
Nastręcza się bowiem pytanie,skąd pochodzi oraz dlaczego i kiedy został zamurowany w stoczni.Obecnie sztandar jest w konserwacji,po zakończeniu której będzie w ekspozycji Muzeum m.Elbląga.
'-pisał ratownik sztandaru w/w autor.
Opisywany sztandar z 1765 roku (obecnie w Muzeum Archeologiczno Historycznym w Elblągu).    
          
Odnaleziony sztandar [były z nim jeszcze dwa inne niemieckie sztandary] ufundowany został z okazji zorganizowania w czerwcu 1765 r. uroczystościami hołdowniczymi w Elblągu dla biskupa włocławskiego Antoniego Kazimierza Ostrowskiego,który był posłem ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego. Owe weksylium towarzyszyło konnemu korpusowi kupców podczas wjazdu królewskiego posła do Elbląga.Ufundowane zostało przez elbląski cech kupców i rzeźników. 
Siedem lat później,w wyniku I rozbioru Polski,miasto dostaje się pod panowanie Fryderyka II Wielkiego i Królestwa Prus.







                                                                                                                            "Rocznik" z cytowanym urywkiem artykułu W.Sierzputowskiego.                                      
Na YouTube w filmiku "Krótka historia – Sztandar hołdowniczy Elbląga" [ w 2 min.37/38 s. ] wstawionym przez Truso TV [6 VII 2018 r.] pracownik Muzeum elbląskiego [P.W-adiunkt ds. numizmatyki i historii dawnej] informuje,że sztandar został odnaleziony w 1946 r.,chociaż bibliografia wskazuje rok 1945.

Widok z głównego budynku Muzeum (d.Gimnazjum) na teren obiektu
 oraz d.Słodownię (Podzamcze).        
Pisano:                                                                                                                                                                                        8 VIII 2019 r.
Tekst oraz foto "Rocznika Elbląskiego" i terenu Muzeum: Azja70.
Foto: z Halą nr.20- z internetu,ze sztandarem-Muzeum Archeologiczno Historyczne w Elblągu.

Pomoce:
 # Książki:-Danuta Milewska-'Sztandar Wojsk Miejskich Elbląga z 1765 roku' w "Rocznik Elbląski, t. III,1965."
-Włodzimierz Sierzputowski w w/w artykule z 1961 [osobiście przekazał sztandar do muzeum w 1958 r.].
-Małgorzata Gizińska w art. z 11 IX 2016 r. pt."Sztandar hołdowniczy Elbląga" w portEl.pl Elbląska Gazeta Internetowa.
-"Przewodnik po muzeach Ziemi Elbląskiej",rozdz.Muzeum w Elblągu",str.10-11,pod red.dr Leona Jana Łuki,1978 r.
-"Elbląg 1945 i dziś"-Kazimierz Czarnocki i Andrzej Przysiecki,1968 r.
[fot.Muzeum Archeologiczno Historyczne w Elblągu].
I# Internet:                                                                                                                                                                -YouTube:   "Krótka historia – Sztandar hołdowniczy Elbląga.".