czwartek, 16 czerwca 2016

Szkuner przy Fosie Dworu Popielnego.

Czasem przeglądając stare zdjęcia Elbing,wzrok nasz skoncentruje się na jakimś 
szczególe i ... zaczyna się poszukiwanie.
Nie tak dawno temu ,przeglądając fotki z serii "Stocznia Schichaua", spojrzałem na 
zdjęcie zgrabnego dwumasztowego szkunera (a istnieją nie zgrabne?),który akurat 
przepływał obok dawnej fosy Dworu Popielnego.


Szkuner "Mathilde" podczas mijania dawnej fosy Dworu Popielnego,Elbing.

Przepływał już obok Schichau Werft,gdyż w 1854 roku Ferdynand Gotlieb Schichau 
wykupił teren wokół Dworu .Popielnego i założył stocznię.
W niej to ( 21 VI 1855 r.) zwodował pierwszy niemiecki metalowy parowiec ze śrubą 
na rufie była to "Borussia" [po łacinie "Prusy"].
Ale wróćmy do szkunera.
Na jego burcie dała się odczytać nazwa,która brzmiała:"Mathilde".


Widoczna nazwa dwumasztowca.
W głębi budynki stoczni Schichaua/Schichau Werft.

Rozpoczęło się poszukiwanie żaglowca.
Ale czy on był "elbląski" czy tylko przypłynął z wizytą handlową?
A może wraca z remontu?
A może...,być może...może...?
W poszukiwaniach odnalazł się nawet szkuner "Mathilde"... przemycający murzyńskich 
niewolników do USA ( został zatrzymany przez amerykański szkuner "USS Alligator" i 
odstawiony do Stanów w 1821 r.).
Pozostał tylko do przejrzenia "Lloyd's Register czyli "Rejestr Lloyda" (ciekawostką jest,
że historia "LR" rozpoczyna się w kawiarni Edwarda Lloyda na Tower Street w Londynie 
w 1688 roku,do której przybywali kapitanowie i armatorzy poszukujący ubezpieczycieli 
dla swych statków;pierwszy rejestr ukazał się drukiem w 1764 r...).
Bingo! [a trzeba było od tego zacząć...].
I tak:
Szkuner [oznaczenie "sr"-schooner] "Mathilde" był drewnianym statkiem o łączeniach 
metalowymi sworzniami [oznaczenie "IB-iron bolt].
Tonaż jego wynosił: 153 tony rejestrowe-Register Tonne[1 rt=2,8316846592 metra 
sześciennego-nie używany pomiar pojemności okrętów od 1992 r.].
Mistrzem [ozn."Masters"-nadzorujący budowę?Główny projektant?] był C.H.Moje i co 
najważniejsze w tym wszystkim,że statek zbudowano w ... Elbing w roku 1841, i to
 miasto jest też jego portem macierzystym.
Właścicielem dwumasztowca był niejaki Wegman.
"Rejestr Lloyda" z 1842 roku oznacza tą jednostkę jako "A1" czyli,że wybudowana jest z 
najlepszego materiału i posiada najlepszej jakości osprzęt.
Natomiast wydanie z 1848 roku już nie podaje tej wysokiej klasyfikacji a w wydaniu z
1849 roku szkuner ten znika z tabel.
Czy zatonął?
Nie.
Widzimy go przecież na zdjęciu zrobionym po 1850 roku [najstarsze zachowane zdjęcia 
Elbing przedstawiające Stary Rynek] a nawet po 1854 [powstanie Schichau Werft].
Może nie uiszczał opłat rejestrowych i dlatego zniknął z kart szacownego Rejestru?
A może przestał uaktualniać "swoje istnienie"?

 
Zdjęcia z 1850 roku wykonane z Bramy Targowej [Markttor] wzdłuż ul.Stary Rynek 
[Alter Markt] w stronę ul.Wigilijnej/Św.Ducha [Heilige Geiststrasse],Elbing/Elbląg.

Z tabeli Lloyda wychodzi również,że "Mathilde" kursował między portami: 
Liverpool a Liebau [obecnie Lubawka].
Myślę jednak,że we wpisie pojawił się błąd i chodziło o LIBAU [ob.Lipawa na Łotwie] 
a nie Liebau na ...Dolnym Śląsku...
Lipawa jest dotąd dużym potem,w którym przeładowuje się  głównie drobnicę, drewno
i ładunki metalowe.
Lipawa posiada też połączenia promowe z Karlshamn w Szwecji i niemieckim Rostockiem.
Nie podano również stoczni,w której szkuner został zbudowany.
Można się jedynie domyślać,że była to :
-Mitzlaff Werft [Michaela Mitzlaffa],gdyż stocznia ta aż do 1872 roku (do sprzedaży jej 
F.G.Schichauowi) budowała drewniane jednostki pływające [istniała w latach 1825-1872].
lub:
-Fechter Werft [Daniela Werfta],ponieważ istniała w latach 1815-1872 [potem sprzedana 
po części Schichauowi i spółce berlińskiej "Hammbruch & Vollbaum Co".
[Prawdopodobnie bo źródła różnie podają].
Dalszy los szkunera "Mathilde" nie jest mi znany.
Mam nadzieję,że może kiedyś natrafię,choćby przypadkowo,na jego "życiorys",
gdyż pływając od Liverpoolu do Libau przez Elbing musiał być dzielną jednostką...















Poniżej: plan Elbing z 1937 roku z zaznaczonymi terenami Schichau Werft i jej poprzedniczkami.

Schematyczne trasy szkunera "Mathilde" na trasie Liverpool-Lipawa.
(W trakcie rejsów pewnie zawijał do pn.europejskich portów.).

Pisane:

-4 X 2015 r.

Autor tekstu: "Azja 70".
Foto i plan miasta z internetu.

Specjalne "danke!" dla kol.Amadeusza Pfeifera.

Pomoce:
-Bibliografia:
* "Elbląskie okruchy XX wieku"-Tomasz Gliniecki,wyd.Uran,2013 r.,
* "Historia Elbląga.Tom III,część 1 i 2"-pod red.A.Grotha,wyd.Marpress,2000 r. i 2001 r.,
* "Księga Elbląska.Przewodnik Historyczno-Krajoznawczy.Tom III."-pod red.J.Zaskiewicza,wyd.Fundacja
 Pogezania i Elbląska Fundacja Akademicka,2005 r.

-Internet:
*Dawny Gdańsk (Forum Dawny Gdańsk),
*Wikipedia,
*fotopolska eu,
*"Lloyd's Register of British and Foreign Shipping"-wyd.1842,1848,1849,1851,1900.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz