Zagadka biretu Poggezany-"Brama Targowa" [P.J.]

Czym mógł być naprawdę, uznawany za nakrycie głowy kapłanki-olbrzymki,  tajemniczy przedmiot przechowywany w elbląskim klasztorze? Oto ciekawostka związana z Elblągiem, którą dostarcza nam Simon Grunau,  dominikanin piszący kronikę dziejów Prus w latach 1517-1526. Jest wprawdzie  znany jako największy fantasta wśród tutejszych kronikarzy, ale w tym, co dotyczy  akurat Elbląga, można się doszukiwać ziarnka prawdy (pytanie: jakiego rodzaju?),  ponieważ przebywał on osobiście w Elblągu przez długi czas jako członek  tutejszego zgromadzenia zakonnego, i z opowieściami tutejszych ludzi musiał się  spotykać bezpośrednio: „Natomiast opisując nadanie dla „Hoggo”, [Szymon Grunau] podał, iż jedna z jego córek o imieniu  „Poggezana” była dziewicą wajdelotką i cieszyła się ogromnym poważeniem wśród ludności. Można  wnioskować — ciągnął dalej dominikanin — iż była ona potężnego wzrostu oraz poinformował — i co  jest najciekawsze — że w 1499 r. widział wiele razy w klasztorze w Elblągu, który leży cztery tysiące  kroków od jej dawnej warowni, należący do niej biret. Był on od wewnątrz długi na pół łokcia i szeroki  na dłoń solidnego mężczyzny. Zrobiono go z jakiegoś materiału i pokryto nim całą jego powierzchnię,  jak czyni się to z kuszą. Na przedzie miał kamień bądź blaszkę z czterokątnym obrazem, grubym na  palec, długim na wielkość dzisiejszej jednej piędzi. Z tego można wywnioskować — kontynuował  zakonnik — że głowę musiała mieć bardzo dużą, a zatem i całe ciało musiało być potężne.  Na koniec stwierdził, iż o tej Poggezanie i jej wajdelotowaniu mogą dużo powiedzieć pruscy  autochtoni. Poświęćmy chwilę uwagi opowiadaniu o birecie. Na pierwszy rzut oka, jawi się ono —  podobnie jak informacje o prawie ustanowionym przez Ermę — jako wymysł dominikanina,  sprokurowany dla zainteresowania słuchaczy i czytelników kroniki. Tylko że w tym przypadku,  Szymon Grunau podał miejsce występowania owego „niezwykłego zabytku”, tj. klasztor w Elblągu  (zapewne chodzi tu o brygidki). A zatem dociekliwy odbiorca kroniki z Elbląga i okolic mógł bez trudu  sprawdzić wiarygodność tej informacji, a na wiarygodności — wiemy o tym — dominikaninowi bardzo  zależało. , „Zagadka biretu Poggezany” czeka więc na swojego odkrywcę; tą „warownią Poggezany”  natomiast może być — zdaje się — kompleks obronny w Weklicach, grodzisko w Bielanach Wielkich,  ufortyfikowana osada w Janowie Pomorskim (dawne Truso) — położone niedaleko Elbląga,  ale możliwe też, że rozległa osada w Elblągu-Modrzewinie.” Pogezana [Pagorzana]. (Wajdelotka-wieszczka,niższa kapłanka,guślarka,wróżka. Biret -czapeczka,beret.). Autorka tekstu: "Brama Targowa" (P.J.)- za Jej zgodą wstawiłem. Pisane: -17 IX 2015 r. Foto: internet. -Źródło cytatu: Sławomir Zonenberg - >Prahistoria Prus w "Preußische Chronik" Szymona Grunaua.<  (w: "SENSUS HISTORIAE Vol. I (2010/1) " ). .